Czym jest żywienie dożylne?
Żywienie pozajelitowe (często nazywane żywieniem dożylnym) to metoda dostarczania składników odżywczych bezpośrednio do krwiobiegu, omijając przewód pokarmowy. Stosuje się ją wtedy, gdy pacjent nie może, nie powinien lub nie jest w stanie otrzymywać pokarmu drogą doustną lub przez zgłębnik żołądkowy. Może to być sytuacja tymczasowa, na przykład po operacji, lub długotrwała, w przypadku ciężkich chorób przewodu pokarmowego.
Kiedy konieczne jest żywienie pozajelitowe?
Istnieje wiele sytuacji, w których żywienie pozajelitowe staje się niezbędne. Przykładowo, pacjenci z zespołem krótkiego jelita, ciężkim niedrożnością jelit, ostrym zapaleniem trzustki, ciężkimi oparzeniami, powikłaniami po operacjach, a także osoby poddawane chemioterapii mogą wymagać tej formy wsparcia żywieniowego. Decyzję o zastosowaniu żywienia dożylnego podejmuje lekarz na podstawie indywidualnej oceny stanu pacjenta i jego możliwości przyjmowania pokarmów w tradycyjny sposób.
Skład mieszaniny do żywienia pozajelitowego
Mieszanina do żywienia pozajelitowego jest specjalnie przygotowywana, aby zapewnić pacjentowi wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Zawiera ona zazwyczaj węglowodany, aminokwasy (źródło białka), tłuszcze, elektrolity, witaminy i mikroelementy. Skład mieszaniny jest dostosowywany indywidualnie do potrzeb pacjenta, uwzględniając jego stan zdrowia, wiek, wagę i stopień niedożywienia. Farmaceuta szpitalny we współpracy z lekarzem i dietetykiem przygotowuje mieszaninę w warunkach sterylnych, aby zminimalizować ryzyko infekcji.
Rodzaje dostępu dożylnego w żywieniu pozajelitowym
W zależności od przewidywanego czasu trwania żywienia pozajelitowego i ogólnego stanu pacjenta, stosuje się różne rodzaje dostępu dożylnego. Krótkotrwałe żywienie może być prowadzone przez wkłucie centralne, umieszczone w dużej żyle obwodowej. Natomiast w przypadku dłuższego leczenia, preferuje się wkłucia centralne umieszczane w dużych żyłach, takich jak żyła szyjna wewnętrzna lub żyła podobojczykowa. Możliwe jest także zastosowanie portu naczyniowego, który ułatwia wielokrotne podawanie leków i żywienia dożylnego.
Monitorowanie podczas żywienia pozajelitowego
Podczas żywienia pozajelitowego pacjent jest ściśle monitorowany. Regularnie kontrolowane są parametry laboratoryjne, takie jak poziom glukozy, elektrolitów, białka, a także parametry wątrobowe i nerkowe. Monitoruje się również wagę pacjenta, bilans płynów i ogólny stan kliniczny. Na podstawie wyników badań lekarz i dietetyk mogą modyfikować skład mieszaniny żywieniowej, aby zapewnić optymalne odżywienie i minimalizować ryzyko powikłań.
Potencjalne komplikacje związane z żywieniem dożylnym
Żywienie pozajelitowe, jak każda interwencja medyczna, wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Mogą wystąpić infekcje związane z wkłuciem centralnym, zaburzenia metaboliczne, takie jak hiperglikemia lub hipoglikemia, a także powikłania zakrzepowo-zatorowe. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zasad aseptyki podczas zakładania i obsługi wkłucia, regularne monitorowanie stanu pacjenta oraz indywidualne dostosowywanie składu mieszaniny żywieniowej.
Przejście na żywienie doustne lub przez zgłębnik
Kiedy tylko stan pacjenta na to pozwala, dąży się do stopniowego przejścia z żywienia pozajelitowego na żywienie doustne lub przez zgłębnik. Proces ten jest stopniowy i wymaga monitorowania tolerancji pokarmowej. Początkowo wprowadza się małe ilości lekkostrawnych pokarmów, a następnie stopniowo zwiększa ich objętość i różnorodność. W miarę poprawy tolerancji pokarmowej zmniejsza się ilość podawanej mieszaniny dożylnej, aż do jej całkowitego odstawienia.
Dodaj komentarz